Jesus ER både ORDET og INNHALDET samt OPPFYLLINGA av heile det gamle testamentet!

 Bruk Jak 1:5-8:

⁵ Men om einkvan av dykk vantar visdom, då må han be til Gud – for Gud gjev til alle, villig og utan vondord – og så skal han få. ⁶ Men han må be i tru, utan å tvila. For den som tvilar, liknar ei havbåre som vert driven av vinden og kasta ikring. ⁷ Ikkje må eit slikt menneske venta å få noko av Herren, ⁸ slik ein tvihuga mann, ustø på alle sine vegar.

Studer så heile Jesu liv i tillit til at Gud gjev DEG visdom, og du vil få sjå kva han seier om seg sjølv.

 Luk 22:37:
For eg seier dykk at det må oppfyllast på meg, det som står skrive: Han vart rekna mellom brotsmenn. For det som er skrive om meg, er til ende. ("er til ende" = gresk: "telos" = "an end, termination")

Jesus liv går her mot slutten, og dermed nærmar det seg også at det gamle testamentet blir oppfylt, får sitt innhald og blir ferdig (terminert) – "slik at det ENDELEG er klar til trykking" - "DEADLINE"!!

 Luk 24:44-47:
⁴⁴ Så sa han til dei: Dette er orda mine, som eg tala til dykk medan eg endå var hjå dykk, at det laut oppfyllast alt det som er skrive om meg i Moselova og profetane og salmane. ⁴⁵ Då opna han for tankane deira, så dei kunne skjøna Skriftene. ⁴⁶ Og han sa til dei: Så står det skrive, at Messias laut lida og stå opp att frå dei døde tredje dagen, ⁴⁷ og at omvending og forlating for syndene skal forkynnast i hans namn for alle folkeslag, frå Jerusalem og vidare ut.

 Joh 5:37-47:
³⁷ Og Faderen som har sendt meg, han har vitna om meg. Korkje har de nokon gong høyrt hans røyst eller sett hans skapnad. ³⁸ Og ordet hans har de ikkje verande i dykk, for den han har sendt, han trur de ikkje. ³⁹ De granskar Skriftene, fordi de meiner at de har evig liv i dei – og desse er det som vitnar om meg. ⁴⁰ Men de vil ikkje koma til meg for å få liv. ⁴¹ Eg tek ikkje imot ære frå menneske. ⁴² Men eg kjenner dykk og veit at de ikkje har kjærleiken til Gud i dykk. ⁴³ Eg er komen i namnet åt Far min, og de tek ikkje imot meg. Om ein annan kjem i sitt eige namn, så vil de ta imot han. ⁴⁴ Korleis kan de tru, de som tek ære frå kvarandre? Og den æra som er frå den einaste Gud, den søkjer de ikkje. ⁴⁵ Tru ikkje at eg vil klaga dykk for Faderen. Den som klagar dykk, er Moses – han som de har sett dykkar von til. ⁴⁶ For dersom de trudde Moses, så hadde de trudd meg. For det er om meg han har skrive. ⁴⁷ Men dersom de ikkje trur skriftene hans, korleis kan de då tru orda mine?

(ALT dette står skrive i det me i dag kallar GT! – og som mange ikkje les, for det er jo "oppfylt" og ferdig.

Er JESUS ferdig og "utgått på dato"?)

Og korleis var Jesus si haldning til "Moselova" Matt 5:17-20:
¹⁷ De må ikkje tru at eg er komen for å avlysa lova og profetane! Eg er ikkje komen for å avlysa, men for å oppfylla. ¹⁸ For sanneleg seier eg dykk: Før himmel og jord forgår, skal ikkje den minste bokstav eller ein einaste prikk i lova forgå, før det har hendt alt saman. ¹⁹ Om då nokon bryt eit einaste av desse minste boda, og lærer menneska dette, han skal verta kalla den minste i himmelriket. Men den som held dei og lærer dei til andre, han skal kallast stor i himmelriket. ²⁰ For eg seier dykk: Er ikkje rettferda dykkar større enn rettferda åt dei skriftlærde og farisearane, kjem de aldri inn i himmelriket.

Her får me eit innsyn i kva Jesus sa og lærte om "lova og profetane" (ein finn elles også "skriftene" nemnt i NT)

Kven er så "JØDE" Rom 2:28-29:
²⁸ For ikkje den er jøde som er det i det ytre. Heller ikkje er det omskjering, det som vert gjort i det ytre, på kjøtet. ²⁹ Men den som er jøde i det løynde, han er jøde. Omskjering er hjarte-omskjeringa i Anden, ikkje i bokstaven. Den som har det slik, får sin ros, ikkje av menneske, men av Gud.

Lundes Bibelleksikon (Redaktører: Svein Granerud, Asbjørn Kvalbein, Egil Sjaastad.)

I forklaringa om "Loven" står det:

- hebr. tôrâ, lov, bud; misjwâ, bud, ordre; hoq, juridisk vedtak, tradisjon; debarîm, lovord, bud: gr. nómos, lov, bud, rettesnor, lovmessighet. Lov brukes i Bibelen om de ti budene gitt på Sinai, om hele Moseloven og om de fem Mosebøkene. Paulus bruker ordet også om en regulerende, herskende makt eller lovmessighet, f.eks. i uttrykket "troens lov", Rom 3:27. "Åndens lov", Rom 8:2.

Mennesket er av naturen et etisk vesen som vet forskjell på rett og galt, slik fremstår mennesket i GT. På samme måte er noen tanker, ord og gjerninger rette, andre er gale. Guds lov er av naturen skrevet i menneskets samvittighet, "i deres hjerter", Rom 2:15. Ved synden ble denne naturlige loven fordunklet, og samvittigheten ble ofte en dårlig rettesnor, derfor måtte den skrevne loven komme, og en pakt mellom Gud og Israel opprettes, 2Mos 20-24. Loven inneholder ikke bare etiske bud, men også forskrifter for helligdommen, gudtjenesten og ofringene. "Jeg, Herren, som helliger dere, er hellig!", 3Mos 21:8. Moses gjentok og innskjerpet loven da folket stod foran det forjettede landet, 5Mos 4:8f: "Og hvor finnes det et folk, om det er aldri så stort, som har så rettferdige lover og bud som hele denne lov jeg legger fram for dere i dag? Vokt deg bare og ta deg vel i akt så du ikke glemmer det dine øyne har sett. La det ikke gå deg av minne alle ditt livs dager, men gjør det kjent for dine barn og barnebarn, det som skjedde.. ved Horeb (Sinai)."

NT fremhever at loven ble gitt ved Moses, Joh 1:17, selv om praktiske forandringer har vært nødvendige når folket stod overfor nye situasjoner, f.eks. i fangenskapet.

En kan si at Moseloven har tre forskjellige deler: Moralloven, seremonialloven og den brogerlige lovdelen. Den borgerlige loven inneholder bestemmelser om ledelsen av folket, rettspleien, osv. Seremonialloven gir forskrifter om rent og urent, om gudstjenesten, ofringene osv. Moralloven består av de etiske budene og er sammenfattet i de ti bud.

Når Jesus vitner om at han ikke er kommet for å oppheve loven, men for å oppfylle den, Matt 5:17, så er det moralloven med de ti budene han snakker om. Han taler nemlig til sine disipler, til enkeltpersoner og ikke til en nasjon. Den borgerlige loven gjaldt bare Israel som nasjon. Heller ikke kunne han ha ment seremonialloven, den hadde han faktisk opphevet ved å erklære all mat for ren, Mark 7:19. Seremonialloven hadde hatt sin betydning for Israels religiøse oppdragelse, og dens forskrifter om offer og presteembete hadde vært forbilledlig og profetisk. Men nå da profetiene var oppfylte i Kristus, hadde også disse forbildene oppfylt sin oppgave. Men moralloven var ikke opphevet, det ser vi av Jesu undervisning om de ti budene nettopp i bergprekenen. Jesus har også sammenfattet budene i det dobbelte kjærlighetsbudet, Matt 22:37f, som forøvrig er hentet fra 5Mos 6:5 og 3Mos 19:18. Han forklarte loven i dens dypere mening, i motsetning til de falske forklaringer som forekom på hans tid, Matt 5:21ff. Loven skal ikke forgå, Matt 5:18. "Den som holder hele loven, men snubler i ett bud, han er blitt skyldig i dem alle." Jak 2:10. Loven krever hellighet, fordi Gud er hellig, 1Pet 1:16. Gud kan aldri se gjennom fingrene med dem som har brutt hans lov, en soning er nødvendig før Gud kan forlate.

"Jesu soning består både i hans handlende og lidende lydighet. Ved sin handlende lydighet har han frivillig og fullkomment oppfylt loven som vår stedfortreder, og dermed vunnet seg lovens egen livsrett og rettferdighet for Gud. På denne måten har Jesus - og gjennom vår stedfortreder, også vi - gitt Gud rett i hans krav til oss om hellighet og lovoppfyllelse, Matt 5:17. Luk 10:26. Gal 3:12. Rom 5:18-19." (Øivind Andersen).

I troslæren har vi ofte sagt at loven har en trefoldig oppgave: For det første skal loven opprettholde ytre tukt og orden i samfunnet. For det andre skal loven avsløre vår synd og drive oss til Kristus, Gal 3:24, den virker syndserkjennelse, Rom 3:20. Når et menneske fortviler over sin synd, vil det kunne ta sin tilflukt til frelsen i Kristus. For det tredje har loven en oppgave som rettesnor for den troende, slik at han kan vite å gjøre Guds vilje i sitt liv. Den troende skal nemlig leve etter lovens krav, Rom 8:4. 1Joh 2:6. "Loven skal gi den som er gjenfødt, men som kjødet, den syndige naturen, kleber fast ved, en sikker regel som han skal innrette sitt liv etter." (Konkordieformelen) Dette skjer under stadig kamp, i helliggjørelsen.

Antinomismen er en gammel vranglære (anti, mot; nomos, lov) som forkaster lovens tredje bruk. De mener at det er nok å forkynne evangeliet for de troende, ikke loven. Luther hadde også kamp mot antinomister. NT advarer på det alvorligste mot forakt for loven, Rom 6:15ff.

Om den kristnes frihet fra loven, sier Rosenius: "De som er blitt dømt og dødet av loven, så de har søkt og funnet sin frelse bare i Kristi forsoning, de er aldeles fri fra lovens salighetsvilkår. De er fri for forpliktelsen til å søke rettferdighet og salighet ved å leve etter loven. Men dermed er de også fri fra alle lovens dommer, fri fra lovens forbannelse, Gal 3:13. Og for det andre er de også, i kraft av sin tro, fri fra lovens regjering i samvittigheten - det som apostelen kaller "en trelldoms ånd så de atter skulle frykte", Rom 8:15, og "et trelldoms åk", Gal 5:1. De er fri de kvaler og lidelser som henger sammen med alt dette. For i sin Herre og borgsmann har de hele sin lovoppfyllelse, evig tilgivelse, liv og salighet.

Og i forklaringa til dei ti bod blir det avslutta med:

Budene er altså ikke avskaffet i den nye pakt, men forklart av Jesus og apostlene. Kirkefaderen Tertullian, 160-220, og en rekke andre kirkelærere, bl. a. Luther, regnet med at de ti budene er den guddommelige loven som er skrevet i menneskenes hjerte, Rom 2:14ff. Meget tidlig fikk også disse budene en grunnleggende plass i kirkens dåpsundervisning. Kort og klar forklaring til budene finner vi i Luthers Lille og Store katekisme.

I forklaringa om "Skriftene" står det:

Vi omtaler ofte Bibelen som "Skriften" eller "Den hellige Skrift", slik Jesus brukte ordet i Mark 12:10. 15:28, og Paulus i Rom 4:3. 9:17. Flertallsordet "Skriftene" er brukt om hele GT i Matt 21:42. Luk 24:27. 32. Den hebraiske Bibelen skiller mellom Loven (tôrâ), Profetene (nebî'îm) og Skriftene (ketûbîm), Matt 5:17; til "skriftene" hører da: Salmene, Ordspråkene, Job, og de fem bokrullene (megillôt) Høysangen, Rut, Klagesangene, Predikanten og Ester. 

5 Mos 29:1-29:

1 Dette er dei paktorda som Herren baud Moses gjera med Israels-borna i Moab-landet, attåt den pakta han hadde gjort med dei på Horeb.

2 Moses kalla heile Israel til seg og sa til dei: De har sett alt det Herren gjorde framfor augo dykkar i Egyptarlandet med Farao og alle tenarane hans og heile landet hans,

3 dei store plagene som du såg med eigne augo, dei store teikna og undera.

4 Men heilt til denne dagen har Herren ikkje gjeve dykk hjarta til å skjøna eller augo til å sjå eller øyro til å høyra med.

5 Eg lét dykk ferdast førti år i øydemarka. Kleda dykkar vart ikkje utslitne, heller ikkje skorne på foten din.

6 De fekk ikkje brød å eta eller vin og sterk drikk å drikka, så de skulle kjenna at eg, Herren, er dykkar Gud.

7 Då de kom til denne staden, drog Sihon, kongen i Hesbon, saman med Og, kongen i Basan, ut mot oss til strid, og vi slo dei.

8 Vi tok landet deira og lét rubenittane og gadittane og halve Manasse-ætta få det i arv.

9 Så tak då vare på orda i denne pakta og hald dei, så de fer visleg fram i alt de tek dykk føre.

10 I dag står de alle framfor Herren dykkar Guds åsyn – hovdingane dykkar, ættene dykkar, dei eldste mellom dykk og tilsynsmennene dykkar, kvar mann i Israel,

11 borna dykkar, konene dykkar og den framande som er i leiren din, både han som høgg ved og han som ber vatn,

12 for at du skal gå inn i pakta med Herren din Gud og i eids-sambandet med han, det som Herren din Gud gjer med deg i dag.

13 For i dag vil han gjera deg til sitt folk, og han vil sjølv vera din Gud, slik han har sagt deg, og som han med eid har lova Abraham, Isak og Jakob, fedrane dine.

14 Ikkje berre med dykk gjer eg denne pakta og dette eids-sambandet,

15 men både med dei som står her i dag saman med oss for Herren vår Guds åsyn, og med dei som ikkje er her saman med oss i dag.

16 For de veit sjølve korleis vi budde i Egyptarlandet, og korleis vi drog fram gjennom landa til dei folka de har fare gjennom.

17 De såg dei avskyelege gudebileta deira, dei gudane av tre og stein, sølv og gull, som dei hadde.

18 Hjå dykk må det ikkje vera nokon mann eller noka kvinne eller ætt eller ættgrein som i dag vender seg bort frå Herren vår Gud i hjarta sitt, så han går bort og dyrkar gudane åt desse folka! Lat det ikkje vera noka rot hjå dykk som ber trollbær eller malurt.

19 Ingen må, når han høyrer orda i dette eids-sambandet, prisa seg lukkeleg og tenkja at det skal gå vel med han endå om han fylgjer sitt eige harde hjarta. Då legg han det vassrike landet audt saman med det tørre.

20 Herren vil ikkje tilgje han. Nei, då skal Herrens vreide og brennhug loga opp mot den mannen. Og alle dei forbanningane som er skrivne i denne boka, skal kvila på han. Og Herren skal gjera namnet hans til inkje under himmelen.

21 Herren skal skilja han ut frå alle Israels-ættene til øydelegging, etter alle forbanningane i den pakta som er oppskriven i denne lovboka.

22 Når etterkomarane dykkar, borna dykkar som veks opp etter dykk, og den framande som kjem frå eit land langt borte, ser dei plagene som har kome over dette landet, og dei sjukdomane som Herren har heimsøkt det med,

23 – svovel og salt, heile jorda i landet oppbrend, så ho ikkje kan verta tilsådd og ikkje gje grøde, og inga plante kan veksa der. Det er ei øydelegging som i Sodoma og Gomorra, Adma og Sebo'im, den gongen Herren i sin vreide og harme øydela dei. Då skal dei seia,

24 ja, alle folka skal seia: Kvifor har Herren gjort slik mot dette landet? Kva for svær vreideeld er dette?

25 Då skal dei få til svar: Fordi dei vende seg bort frå den pakta som Herren, deira fedrars Gud, gjorde med dei då han førde dei ut or Egyptarlandet,

26 og dei gjekk av stad og dyrka andre gudar og tilbad dei, gudar som dei ikkje kjende og som han ikkje hadde gjeve dei lov til å dyrka.

27 Difor loga Herrens vreide opp mot dette landet, så han førde over det alle dei forbanningane som er skrivne i denne boka.

28 I vreide og harme og i stor argskap reiv Herren dei opp frå landet deira, og kasta dei bort til eit framandt land, slik det er i dag.

29 Det løynde høyrer Herren vår Gud til. Men det som er openberra, er for oss og for borna våre til evig tid, for at vi skal halda alle orda i denne lova.

Rom 2:1-29:

1 Difor er du utan orsaking, du menneske, kven du så er som dømer. For i det du dømer ein annan, fordømer du deg sjølv. Du som dømer, gjer då sjølv det same.

2 Vi veit at Guds dom, som er etter sanninga, er over dei som gjer slikt.

3 Men du, menneske, som dømer dei som gjer slikt, og sjølv gjer det same – meiner du at du skal sleppa unna Guds dom?

4 Eller vanvørder du hans rikdom på godleik og tolmod og langmod, og veit ikkje at Guds godleik driv deg til omvending?

5 Med din harde hug og ditt ubotferdige hjarta hopar du opp vreide over deg til vreidens dag, den dagen då Gud openberrar sin rettferdige dom.

6 For han skal gje kvar og ein att etter det han har gjort.

7 Til dei som uthaldande i god gjerning søkjer herlegdom og ære og uforgjengelegdom, skal han gje evig liv.

8 Men dei som er trassige og ikkje lyder sanninga, men lyder urettferda, dei har harme og vreide i vente.

9 Trengsle og angst skal koma over kvar menneskesjel som gjer det vonde, både jøde fyrst og så grekar.

10 Men herlegdom og ære og fred skal kvar den få som gjer det gode, både jøde fyrst og så grekar.

11 For Gud gjer ikkje skil på folk.

12 Alle som synda utan å ha lova, skal òg gå fortapt utan lova, og alle som synda under lova, skal dømast ved lova.

13 For ikkje dei som høyrer lova, er rettferdige for Gud, men dei som gjer det lova seier, skal verta rettferdiggjorde.

14 For når heidningane, som ikkje har lova, av naturen gjer det som lova byd, då er dei, som ikkje har lova, seg sjølve ei lov.

15 Dei syner at den gjerninga lova byd, er skriven i hjarto deira. Om det vitnar òg samvitet deira og tankane deira, som innbyrdes klagar eller òg forsvarar dei –

16 på den dagen då Gud skal døma det løynde hjå menneska, etter mitt evangelium ved Jesus Kristus.

17 Men om du vert kalla jøde og set di lit til lova og rosar deg av Gud,

18 og kjenner viljen hans og dømer om dei ulike ting, sidan du er opplærd i lova,

19 og trur deg sjølv å vera ein vegvisar for blinde, eit ljos for dei som er i mørker,

20 ein oppsedar for uvituge, ein lærar for umyndige, sidan du i lova har den rette form for kunnskap og sanning:

21 Du som altså lærer ein annan, lærer du deg sjølv? Du som forkynner at ein ikkje skal stela, stel du?

22 Du som seier at ein ikkje skal driva hor, driv du hor? Du som styggjest ved avgudane, ranar du templa deira?

23 Du som rosar deg av lova, du vanærar Gud ved å bryta lova!

24 For Guds namn vert for dykkar skuld spotta mellom heidningane, som skrive står.

25 Omskjeringa er nok nyttig for deg så sant du held lova. Men er du ein som bryt lova, då har omskjeringa di vorte til førehud.

26 Om no ein uomskoren oppfyller rettferdskrava i lova, skulle ikkje då denne uomskorne reknast som omskoren?

27 Og den som i ytre meining ikkje er omskoren, men oppfyller lova, han skal døma deg, du som med bokstav og omskjering er ein lovbrytar.

28 For ikkje den er jøde som er det i det ytre. Heller ikkje er det omskjering, det som vert gjort i det ytre, på kjøtet.

29 Men den som er jøde i det løynde, han er jøde. Omskjering er hjarte-omskjeringa i Anden, ikkje i bokstaven. Den som har det slik, får sin ros, ikkje av menneske, men av Gud.

Eg har i over 40 år meint at Jesus oppfylte lova, og difor var eg "fri" frå lova, og JA eg er fri.

Men kva vil det seie å vere fri?

DET ER Å HA JESUS TIL HERRE:

1Kor 7:18-24:
¹⁸ Den som vart kalla som omskoren, skal ikkje dra førehud over. Og den som var uomskoren då han vart kalla, skal ikkje la seg omskjera. ¹⁹ Det som har noko å seia, er ikkje om ein er omskoren eller uomskoren, men at ein held Guds bod. ²⁰ Kvar og ein må verta verande i det kall han var i då han vart kalla. ²¹ Var du træl då du vart kalla? Syt ikkje for det! Men kan du verta fri, så gjer heller bruk av det. ²² For den som var træl då Herren kalla han, han er Herrens frigjevne. Like eins har den frie som vart kalla, vorte Kristi træl. ²³ De er dyrt kjøpte, vert ikkje trælar for menneske! ²⁴ Brør, vert verande hjå Gud i det stand kvar og ein var i då han vart kalla.

 Det gamle testamentet, "Moses", "Lova", dei ti boda - Moselova (som ikkje går på det rituelle) – alt dette er eg bunden av som Jesu Kristi TRÆL!

 Jesus ER både ORDET og INNHALDET samt OPPFYLLINGA av heile det gamle testamentet!

Bryt eg med dette – så bryt eg med min Himmelske Faders vilje – eg bryt med det som er til det beste for både andre og for meg sjølv – og eg bryt med JESUS!

Bryne 2. mars 2014

Geir—Arne Helgeland

                                                                                                                                        Sist endra: 11.05.2022

Joh 17:3  Og dette er det evige livet, at dei kjenner deg, den einaste sanne Gud, og han du sende, Jesus Kristus.

Sidene er laga av Geir-Arne Helgeland, og ligg som eit minne om han.

Fødd: 17.01.1959

Død: 13.08.2023

Du kan kontakte oss her: https://fam-helgeland.no/helgeland.nu